از چند ماه قبل، به درخواست شما قصد داشتیم مصاحبه ای با ایشان ترتیب بدهیم که سرانجام این فرصت در آستانه سال جدید به دست آمد. در این مصاحبه بیشتر سوالاتی که شما فرستاده بودید را از ایشان پرسیدیم؛ امیدواریم توصیه ها کمک کند تا در سال جدید به وزن ایده آل برسید.
معمولاً چه کسانی به شما مراجعه می کنند؟
بیش از 75 درصد مراجعین ما خانم های چاق هستند و 15 درصد آقایان چاق و 10 درصد لاغرها هستند.
به نظر شما غیر از افرادی که اضافه وزن شدید دارند، چه کسانی باید برای مشاوره تغذیه به یک متخصص مراجعه کنند؟
شروع چاقی بیشتر خانم ها از بارداری شروع می شود زیرا یک برداشت و تصور اشتباه در ذهن خانم ها وجود دارد که در دوران بارداری باید خیلی زیاد بخورند، چون جنین نیاز دارد در غیر این صورت نوزاد ناتوان، ضعیف و بی حال به دنیا می آید. این برداشت غلط منجر می شود که خانم های باردار خیلی بیش از نیاز واقعی بخورند و به جای افزایش 9 کیلوگرم در دوران بارداری، افزایش بیش از 30 کیلوگرم به وفور مشاهده می شود.
برای خیلی ها این سوال پیش می آید که داشتن یک رژیم غذایی درست و متنوع، پرهزینه است. آیا این طور است؟
رژیم سالم رژیمی است که دارای غذاهای سفره معمولی خانواده باشد با محدودیت مقدار. بهترین سفره ها باید شامل 55 درصد کربوهیدرات، 20 درصد پروتئین و 25 درصد چربی باشد.
بیشترین گروه غذایی که می تواند احساس سیری بدهد، غذاهای پروتئین دار است. متخصصانی که می خواهند مراجعه کننده همیشه احساس سیری داشته باشد که «قاچاق خوری» نکند، اقدام به افزایش مقدار پروتئین می کنند و چون غذاهای پروتئین دار گرانترین انواع غذاها هستند، اینگونه رژیم ها گرانتر از غذای معمولی می شود.
بسیاری از افراد به ورزش همراه با رژیم غذایی اهمیت نمی دهند و ترجیح می دهند فقط از رژیم پیروی کنند. رژیم غذایی بدون ورزش و تحرک تا چه اندازه می تواند موثر باشد؟
طبیعی است که در حین رژیم های غذایی، انسان کمتر از نیازش مصرف می کند. بدن در این حالت با کمبود انرژی مواجه می شود و برای تامین این کمبود، اقدام به سوزاندن ذخایر موجود در بافت های غیر فعال بدن می کند و واضح است که مهمترین بافت غیر فعال بدن، بافت چربی است.
اگر فرد رژیم گیرنده فعالیت بدنی نداشته باشد و ورزش نکند، سلول های عضلانی او بیکار می ماند و بدن سعی می کند که از ذخایر موجود در بافت عضلانی استفاده کند. در نتیجه مقدار توده عضلانی کم می شود. کاهش توده عضلات هم باعث ایجاد مشکل کندی کاهش وزن می شود. زیرا سلول های چربی اگر کم شود تاثیری در مقدار سوخت بدن ندارد، اما بافت عضلانی بالاترین مصرف کالری را دارد و کاهش بافت عضلانی، مقدار سوخت بدن را کاهش می دهد؛ در نتیجه سرعت کاهش وزن کم می شود. برای این است که همیشه توصیه می کنیم که افراد حتماً ورزش را جزو برنامه رژیم بگنجانند و آن را جدی بگیرند. زیرا با ورزش کردن، سلول های عضلانی فعال می شود و اجازه نمی دهد که بدن برای تامین انرژی به بافت عضلانی دستبرد بزند.
آیا افرادی که تحت رژیم قرار می گیرند باید مکمل های ویتامین مصرف کنند؟
غذاهای متنوعی که مصرف می کنیم سرشار از ویتامین است. به همین دلیل افراد سالم نیاز به مکمل و ویتامین ندارند. ولی هنگام رژیم غذایی، مقدار غذای دریافتی کمتر از نیاز می شود؛ بنابراین مقدار ویتامین بدن کم خواهد شد، برای تامین این کمبود فرد مجبور است از ویتامین ها استفاده کند.
برخی از پزشکان همراه رژیم هایی که تنظیم می کنند برای مراجعه کننده قرص هایی نیز تجویز می کنند، البته بسیاری از آنها ادعا می کنند که این داروها صددرصد گیاهی بوده و مشکلی ایجاد نمی کنند. آیا این روش متداول است؟ این ادعا تا چه اندازه واقعیت دارد؟
رژیم کاهش وزن به هیچ وجه نیاز به دارو ندارد. با رژیم ساده و بدون استفاده از قرص و دارو توانستیم بیش از 700 هزار چاق را لاغر کنیم. اما علت تجویز این داروها توسط بعضی ها دو احتمال را مطرح می کند: فرد مزبور از رژیمش اطمینان ندارد و می خواهد با این قرص ها خیالش را راحت کند. پورسانت بالای شرکت های دارویی باعث می شود که وجدان کاری و سوگند پزشکی را پایمال کنند.
برخی از افراد چاق می گویند که رژیم نمی گیرند. چون کم خوردن باعث کم انرژی شدن آنها می شود و نمی توانند فعالیت های روزانه خود را انجام دهند. آیا یک رژیم درست غذایی چنین تاثیری دارد؟
این تنها شانه خالی کردن است که بتوانند چاقی خود را توجیه کنند. زیرا در حین رژیم، ذخایر موجود در بدن می تواند کمبودها را جبران کند. چاق ها باید بدانند که در راه سلامتی باید کمی از خود مایه بگذارند. «نابرده رنج، گنج میسر نمی شود.»
افرادی که به شما مراجعه می کنند هر چند وقت یک بار نوع رژیم خود را عوض می کنند؟
نرم افزار جدید ما برای اینکه فرد از رژیم خود خسته نشود هر دو هفته مجدداً منوهای غذایی جدید در اختیار او قرار می دهد که از حالت ملالت و یکنواختی خارج شود. برنامه جدید می تواند هر دو هفته یک بار غذاهای جدید در اختیار و انتخاب افراد بگذارد که هیچ شباهتی به رژیم قبلی ندارد.
بعضی افراد به سختی وزن کم می کنند دلیل آن چیست و برای آنها چه توصیه ای دارید؟
انسان با هوشی که دارد سعی می کند رفتار خود را با محیطش هماهنگ کند. مثلاً وقتی که بنزین ارزان بود برای یک سفر مشهد بی تردید با اتومبیل خود عازم آن دیار دور می شدیم. وقتی کمی گرانتر شد، ماشین کوچکتر خریدیم که سوخت را کم کنیم. وقتی بنزین خیلی گرانتر شد، سفر را با قطار رفتیم که مصرف سوخت نداشته باشیم و با روش های مختلف و هوشمندی کامل سعی کردیم کمبود بنزین را جبران کنیم.
خداوند بدن ما انسان ها را هوشمند خلق کرده، چند هفته که از رژیم بگذرد، بدن با هوشمندی اقدام به مقاومت در مقابل جلوگیری از کاهش وزن می کند. مثلاً مقدار سوخت پایه بدن را کم می کند یا به جای چربی های از دست رفته، آب در بین بافت های بدن انباشته می کند که توقف یا کندی موقت در کاهش وزن ایجاد کند.
اینگونه مقاومت نیاز به صبر و تحمل فرد دارد زیرا بعد از چند هفته مقاومت بدن در مقابل رژیم مهار می شود. ولی متاسفانه ملاحظه می کنیم که به جای اینکه مقاومت بدن مهار شود، خود افراد ناامید و مهار می شوند. از عزیزانی که در حال رژیم هستند خواهشمندم که اگر اینگونه مقاومت و رکود در کاهش وزن داشتند، ناامید نشوند و راه خود را ادامه دهند تا پیروز میدان باشند.
برخی افراد که تحت رژیم قرار می گیرند از ریزش مو و شکنندگی ناخن هایشان شکایت دارند. آیا این مسئله طبیعی است؟
بدن انسان نزدیک به 100 هزار تار مو دارد. تارهای مو از داخل پیازچه ها می رویند و روزانه نزدیک به هفتاد تار مو در حالت معمولی (بدون رژیم) از بدن می ریزد؛ ولی پیازچه ها مجدداً تارهای موی جدیدی در می آورند که جای موی ریخته را پر می کند.
یک ماه پس از شروع رژیم لاغری، افراد دچار کمبود ویتامین می شوند و پیوندهای موجود میان مو و پیازچه در نتیجه کمبود ویتامین سست شده، ریزش مو از مرز معمولی 70 عدد در روز گذشته، همین امر باعث نگرانی افراد تحت رژیم می شود. با مصرف ویتامین ها این رابطه تقویت شده و مانع ریزش مجدد مو می شود.
به شرکت کنندگان در رژیم لاغری توصیه می کنم که پس از کاهش اولین پنج کیلوگرم از وزن، حتماً روزانه یک عدد کپسول مولتی ویتامین مینرال را مصرف کنند تا جلو این مشکل را بگیرند.
ناگفته نماند که ویتامین های مصنوعی نمی توانند به هیچ وجه کار ویتامین های طبیعی موجود در غذا را بکنند. به همین دلیل حتی با تجویز ویتامین هم شاید ریزش مو ادامه داشته باشد؛ بنابراین کمی ریزش را باید تحمل کرد و منتظر پایان رژیم ماند. مطمئن باشید که اینگونه ریزش ها مقطعی و زودگذر است.
معمولاً چون افراد چاق برای کاهش وزن خود راه درازی را در پیش دارند، ممکن است در برخی مراحل اراده شان ضعیف شود یا انگیزه خود را از دست بدهند. برای این افراد چه توصیه ای دارید؟
علم پزشکی فقط اجازه کاستن یک کیلوگرم وزن در هفته را به هر فرد چاق می دهد. بنابراین مدت پیروی از رژیم غذایی، طولانی و خسته کننده به نظر می رسد. درصد زیادی از شرکت کنندگان نیز به رغم دست یافتن به موفقیت چشمگیر در برنامه، سرانجام چاق را می پذیرند و ادامه برنامه را رها می کنند. کتابی در این باره نوشتم تحت عنوان «تقویت اراده برای کاهش وزن». مطالعه آن می تواند راه را برای اینگونه افراد هموار کند.
بعضی افراد به ویژه خانم ها، تصمیم می گیرند که قبل از مهمانی خاصی که در پیش رو دارند مقداری وزن کم کنند تا در لباس مورد نظرشان آراسته جلوه کنند. بنابراین رژیم های اصطلاحاً «یک جور خواری» را شروع می کنند. مثلاً هر وقت احساس گرسنگی کردند فقط سیب یا ماست می خورند. این نوع رژیم ها تا چه حد موثر است؟
تغذیه سالم باید به این صورت باشد:
ـ 55 درصد انرژی دریافتی خود را از کربوهیدرات دریافت کند.
ـ 20 درصد انرژی دریافتی خود را از پروتئین دریافت کند.
ـ 25 درصد انرژی دریافتی خود را از چربی دریافت کند.
«یک جور خواری» مثلاً فقط سیب خوردن منجر به حذف پروتئین ها، چربی ها و... شده و این مسئله مشکلات فراوانی برای فرد ایجاد می کند که به صورت تفصیلی در کتاب «معجزه ای برای چاق ها» آن را ذکر کردیم.
همیشه در مورد رژیم لاغری سوال های زیادی وجود دارد. اما افرادی هم هستند که احساس می کنند باید چاق شوند. رژیم چاقی به چه صورتی است؟ آیا در این نوع تغذیه هم باید قوانین خاصی را رعایت کرد یا خوردن هر چیزی بدون اشکال است؟
بهترین راه برای افزایش وزن این است که دو ساعت قبل از وعده های سه گانه چیزی نخورید. بعد از وعده های سه گانه تعدادی خرما یا یک غذای شیرین مصرف کنید.
با توجه به اینکه تعطیلات نوروز در راه است و در دیدوبازدیدهای عید، تنقلات زیادی پذیرایی می شود، توصیه شما برای آن دسته افرادی که می خواهند رژیم خود را حفظ کنند، چیست؟ و کلاً چه تنقلاتی برای همه افراد، سالم تر است؟
در گوش چاق های عزیز می گویم مواظب باشید که هر:
یک عدد بادام درشت یا یک عدد بادام هندی معادل 5. 1 حبه قند است.
10 عدد تخمه یا نخودچی مساوی یک حبه قند است.
یک پسته درشت مساوی یک حبه قند است.
100 گرم آجیل بدون پوست، مساوی 60 حبه قند است.
یک قطعه شیرینی خامه ای مساوی 35 حبه قند است.
و 100 گرم سوهان معادل 55 حبه قند است.
برعکس در گوش لاغرها می گویم: «عزیزان این فرصت را غنیمت بشمرید و نگذارید حقوق شما را چاق ها بالا بکشند.»
برای همه هموطنان عزیز سال خوب و سلامتی از خداوند یکتا مسألت دارم.